Verðbólga og verðtrygging

Viðskiptablaðið segir frá:

„Gengisbundin lán bera lægri vexti en krónulán, en Seðlabankinn hefur ítrekað varað við slíkum lánum til þeirra sem ekki hafa tekjur í samskonar gjaldeyri," sagði Eiríkur Guðnason, þá seðlabankastjóri, í ræðu sem hann hélt í maí 2008. Vísaði hann meðal annars í Peningamál sem komu út í mars 2007 þar sem bent var á þetta.

Á fundi flokksfélags Vinstri Grænna í Reykjavík um skuldavanda heimilanna þann 14. október sl. var Ögmundur Jónasson dómsmálaráðherra (o.fl.) spurður út í muninn á venjulegum krónupeningum og því sem kallast "verðtryggðar krónur". Hann svaraði á þá leið að "verðtryggða krónan er einfaldlega bara allt annar gjaldmiðill." (tilvitnun) Og þar er ég sammála Ögmundi, því séu "venjulegar" krónur bornar saman við "verðtryggðar krónur" sést að áhrifin af verðtryggingunni á lántakendur eru mjög svipuð og af gengistryggingu, því upphæð lánsins sveiflast þá í allt öðrum takti en tekjur fólks.

Helsti munurinn er þó að frá innleiðingu verðtryggingar á lánsfé hefur gengið á gjaldmiðlinum sem flestir skulda í (verðtryggðu krónunni) farið síhækkandi og nánast aldrei lækkað milli mánaða. Það er í raun eins og við búum í tvöföldu hagkerfi, þar sem annar hlutinn er frátekinn fyrir lánveitendur, sem eru aðallega bankar og aðrar fjármálastofnanir. Enn fremur tryggir seðlabankinn með markmiði sínu um 2,5% verðbólgu að sá hluti hagkerfisins mun alltaf fara hækkandi, á meðan hinn hlutinn sem öllum er opinn og almúginn þarf þ.a.l. að búa við, fer sífellt lækkandi í samanburði.

Prófum því núna að taka ofangreind ummæli Eiríks Guðnasonar fv. seðlabankastjóra og skipta þar út hugtakinu "erlendur gjaldmiðill" fyrir hugtakið "verðtryggður gjaldmiðill":

Gengistryggð Verðtryggð lán bera lægri vexti en krónulán, en Seðlabankinn hefur ítrekað aldrei varað við slíkum lánum til þeirra sem ekki hafa tekjur í samskonar gjaldmiðli.

Þetta opnar vonandi aðeins augu þeirra fáu sem enn telja að verðtrygging sé skynsamleg. en það er ekki að ástæðulausu sem gengistrygging er ólögleg og með nákvæmlega sömu rökum ætti verðtrygging að vera það líka. Vonandi opnar þetta líka augu fólks fyrir þeim geðklofa sem íslensk hagstjórn undanfarinna ára byggist á. Nýir ráðamenn hafa líka sýnt það og sannað að þeir hafa engan hug á að gera breytingu á þessu, heldur þvert á móti orðið uppvísir að samskonar framkomu gagnvart almenningi. Á meðan æðstu menn komast upp með að tala tungum tveim er ólíklegt að traust á hagkerfinu muni aukast, og því viðbúið að hinn margumtalaði efnahagsbati muni láta á sér standa enn um sinn.

Telja verðbólguhorfur óbreyttar

Bloomberg: skuldavandi íslenskra heimila

Meðfylgjandi er frétt frá Bloomberg um fyrirhugaðar aðgerðir íslenskra stjórnvalda til að takast á við skuldavanda heimilanna. Ég vek líka athygli á stórgóðri grein Dian L. Chu á BusinessInsider um stórfelldar afskriftir sem einu leiðina til að bjarga miðstéttinni.

Iceland to Present Legislation to Wipe Out Personal Debt
Uploaded by Bloomberg. - Watch the latest news videos.

 

Afhverju skjóta menn sprengjuvörpum?

"Palestínumenn skutu þremur sprengjuvörpum frá Gaza í dag."

"Á þessu ári hafa Palestínumenn skotið meira en 120 eldflaugum og sprengjuvörpum á Ísrael" - Segir í frétt mbl.is

Þetta verður að teljast einkennileg frétt svo ekki verði meira sagt. Afhverju eru Palestínumenn að skjóta sprengjuvörpum til Ísraels? Ef ég væri skæruliði myndi ég líklega nota sprengjuvörpurnar mínar til að varpa sprengjum á andstæðinginn, allavega frekar en að senda honum vopnin mín í "flugpósti".

En svona getur nú málfarið verið margslungið...

Skjóta sprengjuvörpum frá Gaza

[*GÆSAHÚÐ*] : Cat Power - Maybe Not (FanVid)

Hvað með skaðleysi handa heimilunum?

"Árni Páll Árnason, efnahags- og viðskiptaráðherra, lagði frumvarp um gengisbundin lán fram á ríkisstjórnarfundi í dag. ...  beðið er skaðleysisyfirlýsinga frá fjármálastofnunum, sem tryggi að ekki verði beint kröfum á hendur ríkinu vegna löggjafarinnar. Vonir standa til að slíkar skaðleysisyfirlýsingar liggi fyrir af hálfu fjármálastofnana í næstu viku."

En hvað með skaðleysi handa þolendum þessarar glæpastarfsemi?

Í frumvarpinu er jafnframt heimild til skuldajöfnunar í stað beinnar endurgreiðslu, sem tryggir að ekki komi til þrots lánastofnana.

Afhverju er ekki frekar reynt að koma í veg fyrir þrot heimila?

Sjálfskipaðir gæslumenn fjármálaglæpasamtakanna hafa verið duglegir að nefna rök gegn flatri niðurfærslu lána, og hafa meðal annars bent á að slíkt væri ósanngjarnt gagnvart (sumum) lántakendum.

En hvað með flata uppfærslu? Var hún ekkert ósanngjörn?

Varðandi meintan kostnað við niðurfærslur lána (sem er allur ímyndaður!) hafa sömu varðhundarnir bent á að samkvæmt stjórnarskránni sé eignaupptaka óheimil nema í undantekningartilfellum og þá þurfi að koma sanngjarnt endurgjald fyrir. Þetta er vissulega rétt, en vita þeir ekki að...

Eignarréttarákvæðið er í mannréttindakafla stjórnarskrárinnar!

Síðan hvenær flokkast réttindi fyrirtækja undir mannréttindi?

(Hvað þá þegar skipulögð glæpastarfsemi á í hlut?)

Afhverju töluðu þessir sömu varðhundar aldrei um verðhækkun meintra eigna glæpasamtakanna sem er þannig til komin að þeir segja fólk allt í einu skulda miklu meira en það tók að láni? Það er ekkert annað en eignatilfærsla frá lántaka til lánveitandans, sem vel að merkja lagði aldrei út fé heldur bjó til nýja "peninga" úr skuldabréfi lántakandans. (Já, það er þannig sem útlánastarfsemi virkar!) Fyrst skuldabréf útgefin af húsnæðiskaupendum eru svona góð eign sem alltaf hækkar í verðmæti og lækkar aldrei, er þá nokkuð annað sanngjarnt en að þeir fái þá sinn hlut í þeim hagnaði?

Að skila þýfi hefur ekkert með eignarrétt að gera!

Ég vil að á komandi stjórnlagaþingi verði tekin skýr afstaða til þess hvort eigi að vera ofar sett, réttindi einstaklinga eða fyrirtækja, og mun fara vel yfir það með þeim frambjóðendum sem ég hef í hyggju að greiða atkvæði mitt. Jafnframt að það verði skýrt nánar hvað teljist eign í skilningi eignarréttar og hvort það eigi jafnt við um áþreifanlega hluti eða óefnislega samninga.

Hlutafé í fyrirtækjum er ekki eign í þeim skilningi að um sé að ræða áþreifanlegt fyrirbæri, heldur eru það samningsbundin réttindi sem lúta ákveðnum lögmálum, og öllum réttindum fylgir ákveðin ábyrgð líka! Þetta er í raun svipað og happdrættismiði veitir þér réttindi til að fá greiddan út vinning en aðeins ef það kemur upp vinningur á þann miða, annars er hann verðlaus, eins og þeir fengu að komast að sem áttu hlutafé í íslensku bönkunum haustið 2008. Ég veit ekki til þess að nokkrum manni dytt í hug að líta á happdrættismiða sem eign í ljósi einhverra misvel skilgreindra væntinga um mögulegan hagnað ef það kemur upp vinningur. Flestir gera sér grein fyrir því að fram að útdrætti er hver einasti happdrættismiði ekki meira virði en kostaði að kaupa hann, og jafnvel varla það!

Frumvarp um gengislán lagt fram