Næst: fjármálakerfið

Næst þarf að velta fjármálakerfinu, það er allt of valdamikið.

Sjá: Icelandic Financial Reform Initiative.

Búsáhaldabylting á Írlandi

Geir klappstýra og Solla stirða

Carol van Voorst, þáverandi sendiherra Bandaríkjanna á Íslandi kallaði Geir H. Haarde klappstýru fjármálakerfisins í skeyti sínu árið 2008. Þá lýsti hún Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttir sem frekar harðneskjulegri og lokaðri manneskju, eiginlega bara freðýsu eins og það heitir í minni heimasveit.

Miklir eru greiningarhæfileikar sendiherrans, og innsæið gríðarlegt!

Það sem mig langar hinsvegar mest að vita um WikiLeaks skjölin er hverjir urðu svona verulega hissa á að Steingrímur J. reyndist yfir höfuð nothæfur sem fjármálaráðherra.

Ég er samt ekkert hissa á að einhver hafið hissað yfir því.

Geir klappstýra en Ingibjörg Sólrún lokuð

Fjármálastjóri 365 dæmdur til greiðslu gengisláns

Héraðdómur Reykjavíkur dæmdi á þriðjudaginn sl. Stefán Hilmar Hilmarsson, fjármálastjóra 365 miðla og fyrrverandi fjármálastjóra Baugs til að endurgreiða Arion banka gengislán sem hann tók hjá gamla Kaupþingi í júní 2007. Í dómnum segir meðal annars að um sé að ræða lánasamning í formi yfirdráttar á tveimur veltureikningum að upphaflegri fjárhæð CHF 501.900 (svissneskir frankar) og JPY 50.989.100 (japönsk yen). Gjalddagi var upphaflega í júli 2008, síðar framlengdur til janúar 2009 og gjaldfelldur þá, en eftir það hefur höfuðstóllinn verið í vanskilum að mestu leyti ef skilningur minn er réttur.

Dómurinn er hin áhugaverðasta lesning, en til að útskýra tilkomu þessara skulda er þar lýst allskyns flóknum fjármálafléttum sem voru útfærðar af einkabankaþjónustu Kaupþings, en það var þjónustuleið sem bankinn bauð "efnameiri" viðskiptavinum sínum upp á. Einn af gullmolum fjármálaverkfræðinnar er eftirfarandi tilvitnun í tölvupóst frá starfsmanni Kaupþings þar sem hann leggur til hvernig ráðstafa skuli 12 milljón kr. hagnaði af fjárfestingarsjóðnum Arctic Ventures:

Ég legg til að við gerum þetta svona...

1. Leggjum fram 10 mkr. í eigið fé í Kaupþings strúktúr fáum lánað 20-30 milljónir í gírun á Libor + 1,4%. (Fjárfesting í Kaupþings bréfum með höfuðstólsvörn)
2. Bjarki Diego lánar 50 mkr. með veði í Baugs bréfum sem að við stillum upp á 3-4 erlend félög.

Það væri gaman að fá að vita hvað er í þessum 3-4 erlendu félögum, getur verið að þangað hafi verið skotið undan fjármunum sem stefndi getur gengið að erlendis og lifað þar lúxuslífi þegar hann hefur skilið eftir sviðna jörð hér á Íslandi? Ég veit ekki...

Athygli vekur að til málsvarnar ber stefndi við brostnum forsendum og vísar til stöðu sinnar sem neytanda gagnvart bankanum. Skondið að einstaklingur sem er í sérþjónustu fyrir hina "efnameiri" skuli fara fram á að vera meðhöndlaður fyrir dómstólum eins og hver annar almennur viðskiptavinur, og enn merkilegra þegar um er að ræða fyrrverandi fjármálastjóra hjá einu af stærstu fyrirtækjum landsins. Vissulega er hann bara maður eins og við hin og á sömu mannréttindi og aðrir. En það er engu að síður hjákátlegt að slíkur aðili skuli reyna að bera fyrir sig meintri vankunnáttu í fjármálastjórnun, enda vísar dómurinn þeim röksemdum á bug:

Í ljósi menntunar sinnar og sérþekkingar á verðbréfaviðskiptum má stefnda vera ljóst að það fylgir því áhætta að taka lán í erlendum myntum... að kaup á hlutabréfum eru áhættusöm viðskipti og áhættan var stefnda. Stefndi hafði þekkingu og reynslu og gat og átti að fylgjast með þeim verðbréfaviðskiptum sem gerð voru... Stefndi fór í þessi viðskipti til að fá ágóða, en það brást. Á því ber hann ábyrgð.

Dómurinn áréttar þannig hið forkveðna að engin skuli ávinningur án áhættu, sem eru orð að sönnu. Í niðurstöðu dómsins er Stefáni gert að greiða Arion banka CHF 510.842,44 og JPY 51.750.538, að frádreginni innborgun kr. 732.602. Á gengi dagsins í dag gerir það samtals rúmar 130 milljónir króna, sem ólíklegt er að muni innheimtast því fjármálastjórinn fyrrverandi var úrskurðaður gjaldþrota í hæstarétti þann 31. ágúst sl.

Miðað við hvernig tókst upp við fjármálastjórnun þeirra fyrirtækja sem stefndi hefur starfað hjá, þá ættu þessar málalyktir í raun alls ekki að koma neinum á óvart.

 

WikiLeaks: Íslandsskjölin efnisflokkuð

Eins og fram hefur komið þá hefur WikiLeaks ákveðið að birta ekki strax öll sendiráðsskjölin svokölluðu, heldur gefa þau út í smáskömmtum á næstu vikum og mánuðum. Samkvæmt talsmanni WikiLeaks liggur ekki nákvæmlega fyrir hvenær kemur að því að skjöl frá sendiráðinu á Íslandi verði birt, en að það verði líklega gert í samstarfi við íslenska fjölmiðla.

Þó aðeins lítill hluti skjalanna hafi verið birtur nú þegar, þá hafa hinsvegar verið gefnar út ýmsar upplýsingar um skjalasafnið í heild. Þar á meðal listi yfir öll 251.287 skjölin með dagsetningu og tíma, sendanda, og efnisflokkunarlyklum sem eru oftast skammstafanir á borð EFIN, UNSC, US, EUR, WHO og fleiri. Á meðan beðið er eftir birtingu skjalanna gæti verið forvitnilegt að rýna í efnisyfirlitið því það getur gefið vísbendingar um hvaða málefni er fjallað um í skjölunum.

Breska blaðið Guardian hefur gefið út efnisyfirlit skjalasafnsins og lista yfir flokkunarlyklana sem er kallaður Babel glossary, en við nánari athugun reyndist hann ekki tæmandi. Ég lagðist því í smá rannsóknarvinnu til að fylla inn í eyðurnar, og komst að því að handbækur bandaríska utanríkisráðuneytisins eru hafsjór gagnlegra upplýsinga, ekki síst Foreign Affairs Handbook: 5 FAH-3 TAGS/Terms. Úr varð lítill gagnagrunnur sem ég gat notað til að samkeyra þessar upplýsingar við skammstafanirnar í skjalalistanum og fá út lista sem er læsilegur venjulegu fólki.

Skrárnar sem fylgja þessari færslu er þrjár og tilgangurinn með því að  hengja þær hér er að gera þetta aðgengilegt fleirum sem hafa hugsanlega áhuga á að kryfja og greina þessar upplýsingar enn frekar. Fyrsta skráin er frá gagnabloggi Guardian og inniheldur hrátt efnisyfirlit yfir allt skjalasafnið, sú næsta er skrá sem ég útbjó með lista yfir skjöl sem tengjast Íslandi ásamt upplýsingum um viðfangsefni hvers þeirra, og sú þriðja er áðurnefnd merkjahandbók samantekin í eitt PDF skjal.

Ég hvet svo áhugasama einstaklinga til þess að lesa þetta yfir og skrifa hér athugasemdir um uppgötvanir sínar. Gögnin eru nokkuð vel skipulögð og bjóða upp á talsverða úrvinnslu, sem gerir þetta áhugavert frá upplýsingatæknilegu sjónarmiði líka. Mér skilst að það sé fullt af atvinnulausu fólki á Íslandi sem ætti að hafa nægan lausan tíma, en sjálfur er ég þeim annmörkum settur að allur laus tími þessa dagana fyllist umsvifalaust án nokkurrar fyrirhafnar.

Öfundsverð ritsnilld í skjölum Bandaríkjamanna

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Cablegate index
• Cablegate index Iceland
• US Foreign Affairs TAGS-Terms Handbook

Gleðilegan fullveldisdag

Í dag er 1. desember en þá minnumst við þess er Ísland hlaut fullveldi undan Danmörku árið 1918. Fyrir hönd fullveldissinna vil ég óska Íslendingum öllum til hamingju með fullveldisdaginn, og megi þeir verða fleiri um ókomna framtíð.

Aldrei aftur erlend yfirráð.  Áfram Ísland !

Stúdentar halda upp á fullveldisdaginn