Hvað sagði seðlabankastjóri um skuldaleiðréttinguna?

Hér að neðan má sjá svör seðlabankastjóra við spurningu Helga Hjörvar á opnum nefndarfundi í morgun um möguleg áhrif hugsanlegs skuldaleiðréttingarsjóðs. Ég hef leyft mér að undirsrtika markverðustu punktana sem þar komu fram.

http://www.althingi.is/altext/upptokur/nefndafundur/?faerslunr=27

56:15 Helgi Hjörvar : "...og síðan aðeins um skuldaleiðréttingar, hvort að þið hafið lagt mat á mismunandi sviðsmyndir í því? Hvað áhrif einhver 100 milljarða leiðréttingasjóður eða 200 milljarða eða 300 milljarða myndi hafa á kerfið við þessar aðstæður sem að þið eruð að meta? Og kannski bara svona hagfræðilega, ef hann væri fjármagnaður með vaxtalausu skuldabréfi frá seðlabankanum eins og sumir hafa haft hugmyndir um, hvernig virkar það er það svipað og seðlaprentun? Myndi það auka á verðbólguþrýstinginn? Gæti það leitt til hækkunar vaxta? Eykur það á neysluna? Þennan vanda með neikvæðan viðskiptajöfnuð sem að þið eruð að segja að sé að verða til? ..."

58:50 Már : "...Nú varðandi svo skuldaleiðréttinguna. Sko, við getum kannski ekki mikið sagt um það á þessu stigi vegna þess að við höfum náttúrulega ekki frekar en kannski margir aðrir fengið að sjá hvernig eigi að standa að því og þetta veltur auðvitað allt á því hvert umfangið verður og hvernig fjármögnunin verður alveg sérstaklega og ég hef ekki séð niðurstöður í því. Kannski... bið Þórarinn kannski að bæta aðeins við ef hann veit meira? Það er náttúrulega augljóst mál að...  ...Ég hef nú ekki heyrt það, að það standi til að fjármagna þetta á efnahagsreikningi seðlabankans, en ef það væri gert það væri það á vissan hátt ígildi peningaprentunar og það þarf ekkert að stafa það ofan í ykkur hvaða afleiðingar það hefur."

61:00 Þórarinn : "Varðandi skuldaleiðréttinguna. Ég... nei ég veit ekki meira en bankastjórinn um þetta, en bara ítreka það að... það að fjármagna það í gegnum efnahagsreikning seðlabankans er náttúrulega í fyrsta lagi ólöglegt með núverandi lögum, þ.e.a.s. að það er seðlabankans og peningastefnunefndar að sýsla með stærð efnahagsreikninga seðlabankans, ekki stjórnvalda. Það er auðvitað hægt að breyta þeim lögum, ég held að það væri öruggasta leiðin til að senda lánshæfiseinkunn ríkissjóðs beint niður í ruslflokk, en við erum ekki búin að fá útfærslu á þessu... þannig að við verðum bara að bíða og sjá."

61:40 Már (grípur inn í og ítrekar): "... kannski aðeins að bæta við: Það hefur reyndar verið fullyrt í mín eyru að það standi ekki til að fjármagna þetta í gegnum efnahagsreikning seðlabankans, og við bara bíðum og sjáum."

- Með öðrum orðum :

Spurning Helga fjallaði ekki um neitt nema þá firru að láta seðlabankann þ.e. almenning eða heimilin borga fyrir sína eigin leiðréttingu, sem er ólöglegt eins og aðalhagfræðingur seðlabankans benti réttilega á. Sem betur fer þá stendur ekkert slíkt til, eins og seðlabankastjórinn fullyrti að hefði verið fullyrt í hans eyru.

Það var þá gott að fá það á hreint:

Leiðréttingin verður ekki á kostnað almennings og tilraunir til þess eru ólöglegar!

Tillögurnar liggi fyrst fyrir

Athugasemdir

[Benedikt Helgason, 19.11.2013 kl. 06:24]

Annars fannst mér viðbrögð SDG við þessu í gær benda til þess að hann hefði hugsað sér að fara þessa leið (QE), en það kemur væntanlega í ljós fljótlega hvort svo sé.

Hvað sem þessu líður þá er eitt á hreinu og það er að Már verður að fara og hann má gjarnan taka aðalhagfræðinginn með sér. Við getum ekki haft seðlabankastjóra sem reynir að selja fólki þá hugmynd að með því að taka lán í erlendri mynt til þess að greiða skuld sem það ber ekki ábyrgð á, þá batni lánshæfi ríkisins. Í framhaldinu af þessu þá veit engin hvenær Már er í pólitík og hvenær hann er að leika bankamann.

Og manni fallast einfaldlega bara hendur þegar maður horfir á frammistöðu Más í umræðum um lögmæti verðtryggingar þegar hann kom fyrir efnahags- og viðskiptanefnd fyrr á árinu, en ég sé að youtube klippu með þessum farsa er verið að dreifa á netinu.  Már virkar algjörlega óundirbúinn og illa upplýstur í þessu myndskeiði sem einfaldlega gengur ekki þegar um jafn stórt mál er að ræða og verðtryggingin er. Hann hefur einfaldlega ekki það fas og öryggi sem menn verða að hafa til þess að geta sinnt þessu starfi.

Ég vona að SDG nýti tækifærið og losi okkur við bankastjórann.  Það myndi líka senda kröfuhöfum skýr skilaboð um að við séum hætt að blása og túbera á þeim hárið og að nú sé komið að því að fara í klippingu.

[Jósef Smári Ásmundsson, 19.11.2013 kl. 07:11]

Miðað við það að samkvæmt lögum eigi seðlabankinn að vera sjálfstæð stofnun á Már að láta fagmennskuna ráða en ekki skoðun í pólitík ,Benedikt. Man ekki á hvað forsendum hann var ráðinn og hvort það var auglýst í stöðuna eða ekki. Það á að sjálfsögðu að gera það og umsækjendur eiga að uppfylla fyrirfram ákveðnar hæfniskröfur. Ef Már uppfyllir ekki þessi skilyrði á hann sjálfsögðu að víkja og ráða annan. En það má ekki vera pólitísk ráðning heldur að öllu leiti fagleg. Við höfum ekki lengur efni á viðvaningum í störfin.

[Benedikt Helgason, 19.11.2013 kl. 07:30]

Það er auðvitað rétt Jósef Smári; SÍ á að vera sjálfstæð stofnun.

En í framhaldi af þessu getur maður svo velt því fyrir sér hvort það var pólitíkusinn Már Guðmundsson eða bankamaðurinn Már Guðmundsson sem hafði aðkomu að uppbygginu nýja Landsbankans. Nýji Landsbankinn gaf út skuldabréf í erlendri mynt og Már sagði okkur fyrr á árinu, tveimur árum áður en það á að byrja að borga af bréfinu, að Ísland sé í raun greiðsluþrota vegna þess að þetta skuldabréf var gefið út í erlendum myntum.

Mér finnst sjálfum líklegra að það hafi verið pólitíkusinn Már Guðmundsson, sem horfði í gegnum fingur sér með þessa fléttu flokksfélaganna, sem sett var á svið til þess að tryggja Hollendingum og Bretum gjaldeyri upp í Icesave svo að standa mætti við það loforð sem ESB tók af íslenskum stjórnvöldum að Icesave þyrfti að gera upp áður en gengið yrði frá ESB umsókn.  

[Gunnar Heiðarsson, 19.11.2013 kl. 07:58]

Þegar verkalýðshreyfingin nefnir að hækka þurfi laun um 10%, eða helming þeirrar hækkunnar sem stjórnendur rikisfyrirtækja fengu, m.a. Már, ætlar allt vitlaust að verða og þessir menn sem fengu 20% hækkunina telja að hér fari allt á hvolf ef almenningur fær meira en 2,5%. Svona til að setja þetta í krónur þá fékk Már launahækkun upp á rúmar 250.000 krónur á mánuði en hann ætlast til að verkamaðurinn sætti sig við að fá einungis 5.000 krónur.

Þegar rætt er um að leiðrétta stökkbreytt lán heimila, sem hugsanlega gæti verið kostnaður upp á 2 - 300 milljarða ætlar allt um koll að keyra. Þetta er talið geta lækkað lánshæfismat þjóðarinnar. Það ætti þá að vera búið að lækka verulega, eftir allar þær þþusundir milljarða sem hafa verið notaðir til að fella niður skuldir fyrirtækja í landinu. Einungis verslun og þjónusta hefur fengið niðurfelldar skuldir sem nemur tvisvar til þrisvar sinnum hærri upphæð sem talin er þurfa til leiðréttingu lána heimila landsins.

Þegar icesave málið stóð sem hæðst taldi m.a. seðlabankastjóri að ef þjóðin ekki tæki á sig þá skuldbindingu myndi lánshæfismatið lækka. Þetta er auðvitað undarleg rök, að aukin skuldasöfnun gefi stöðugra lánshæfismat. En samkvæmt þessari kenningu ætti hann að telja að það væri gott fyrir lánshæfismat þjóðarinnar ef SÍ tæki að sér að fjármagna þessa leiðréttingu til heimila landsins.

Reyndar hefur aldrei verið talað um að sú leiðrétting ætti að koma með lánsfé eða ríkisfé. Einungis þeir sem sjá þessu allt til foráttu nefna þær leiðir. Hins vegar gæti þurft að brúa biið þar til uppgjör þrotabúanna hefur farið fram. Það væri þá einungis tímabundið.

Það er spurning hvort ekki má afmá Má úr Seðlabankanum.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 19.11.2013 kl. 11:14]

Það var nú eigi flókið sem hann sagði. Hann sagði í raunmerkingu: Framsóknarmenn bulla.

[Guðmundur Ásgeirsson, 19.11.2013 kl. 11:37]

Már minntist ekkert á Framsókn, því miður fyrir sjálfskipaða andstæðinga þeirrar stjórnmálahreyfingar.

Hugmyndin sem hann var að gagnrýna er peningaprentunarleið Hægri grænna sem þeir byggðu sína kosningabaráttu á. Hvar er sá flokkur nú?

Þegar rætt er um að leiðrétta stökkbreytt lán heimila, sem hugsanlega gæti verið kostnaður upp á 2 - 300 milljarða

Þessi 2-300 milljarða tala er hvergi fengin nema úr þjóðsögu sem var samin eftir pöntun úr forsætisráðuneyti Jóhönnu Sigurðardóttur.

Engum sem hefur raunverulega sest niður og reiknað þetta hefur tekist að fá út svo háar kostnaðartölur.

Það sem útreikningar Hagfræðistofnunar klikka illilega á er að þeir byggjast ekki á hagfræði, heldur lögfræði. En síðast þegar ég vissi þá býr hagfræðistofnun ekki yfir neinni sérfræðiþekkingu á því sviði. Sem sést best á því að þær lögfræðilegu forsendur sem þeir gáfu sér eru rangar.

Rétt eins og í Icesave málinu þá hafa þeir sem telja þetta vera svona kostnaðarsamt, gert þau mistök að gefa sér að það sé fyrir hendi einhver greiðsluskylda, þar sem hún er alls ekkert fyrir hendi í raun og veru. Sé hinsvegar lögfræðin skoðuð ofan í kjölinn kemur í ljós að þetta er algjörlega falskar forsendur, það er t.d. ekki skylda að greiða ólöglegt lán til baka umfram jafnvirði þess sem fengið var að láni. Sé litið til þess að íslenskir samningar um neytendalán eru meira og minna allir ólöglegir þá er augljóst að það er ekki sú greiðsluskylda fyrir hendi sem sumir virðast halda.

Að sjálfsögðu  ber öllum að endurgreiða skuldir, en það eru flestir í raun löngu búnir að gera og eru bara að greiða kostnað. Óheimilan kostnað sem þeim ber ekki í raun og veru að greiða. Ekki frekar en Icesave.

Það er ekki hægt að tala um kostnað þegar hann verður ekki greiddur.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 19.11.2013 kl. 12:01]

Fyrst, hvenær ætla menn eiginlega að skilja að icesaveskuld ykkar sjalla og útrásarvíkinga verður alltaf borguð upp í topp plús álag af landinu? Þetta liggur allt fyrir og efta þvargið skipti engu nema að skapa auka skaðakostnað fyrir landið.

Í annan stað, þá eru al-óskyld mál hvort dómsstólar fari að hringla eitthvað í þessu efni eða kosningaloforðaflaumur framsóknarflokksinns.

Framsókn lofaði feitum tjékka frá hrægömmum. Nú er komið í ljós hverjir hrægammarnir eru. Það er íslenska þjóðin. Hún á að borga. Framsóknarmenn og þeirra aftaníossar ætla að þvinga gríðarlegum skuldklafa á herðar íslensku þjóðarinnar.

Þetta er mjög einfalt.

[Anna Sigríður Guðmundsdóttir, 19.11.2013 kl. 18:00]

Guðmundur. Ég horfði á þennan fund, og hef ekki skilið annað út úr fundinum en það, að Már seðlabankastjóri hafi vald til að ákveða of mikið, án nokkurrar ábyrgðar á ákvörðunum sínum.

En ég á eftir að melta þetta aðeins betur, til að skilja þetta fyrirkomulag Seðlabanka-stjórnsýslunnar á Íslandi (ehf?).

Það er allavega ekki innistæða fyrir löglega prentaða 10.000 króna seðlinum hans Más.

Semsagt: löglega prentaður innistæðulaus íslenskur seðlabankaprentaður peningaseðill?

Eða hvað? Var þetta ekki bara Mattador-peningur, til áróðurs gerður í fjölmiðlum?

Þegar ég var ung, þá voru innistæðulausar ávísanir ekki löglegar, þó þær væru látnar viðgangast í langan tíma, með tilheyrandi kostnaði sem af því hlaust fyrir viðkomandi neytanda á Íslandi, að gera vel framkvæmanleg  mistök!?

Það er margt skrýtið í stjórnsýslunni á Íslandi í dag, eins og alla fyrri tíma.

M.b.kv.

[Guðmundur Ásgeirsson, 20.11.2013 kl. 03:26]

icesaveskuld ykkar sjalla og útrásarvíkinga verður alltaf borguð upp í topp plús álag af landinu

Vinsamlegast rökstyddu þetta. Það liggur nefninlega fyrir dómur um að það sem þú heldur fram sé í raun óheimilt að alþjóðarétti.

Framsókn lofaði feitum tjékka frá hrægömmum.

Rangt. Enginn hefur lofað neinum heimsendum ávísunum.

Nema kannski Hægri grænir en það er önnur saga og liðin tíð...

Það er íslenska þjóðin. Hún á að borga. Framsóknarmenn og þeirra aftaníossar ætla að þvinga gríðarlegum skuldklafa á herðar íslensku þjóðarinnar.

Seðlabankastjóri "ykkar afturhaldskomma" fullyrti að svo væri ekki.

Í annan stað, þá eru al-óskyld mál hvort dómsstólar fari að hringla eitthvað í þessu efni

Og þar hittirðu naglann loksins á höfuðið.

Dómstólaleiðin. Alveg eins og í Icesave.

Það er mjög einfalt.